25Apr Янгиликлар

Вилоят судида жорий йилнинг биринчи чорак якунлари сарҳисоб қилинди

Тошкент вилоят судининг мажлислар залида вилоят суди раисининг ўринбосарлари, жиноят, фуқаролик ва иқтисодий ишлар бўйича судлов ҳайъати раислари ва вилоят маъмурий суди раиси ўринбосари иштирокида оммавий ахборот воситалари ва кенг жамоатчилик вакиллари учун брифинг бўлиб ўтди.

Президентимизнинг 2018 йил 13 июлдаги “ Суд-ҳуқуқ тизимини янада такомиллаштириш ва суд ҳокимияти органларига ишончни ошириш чора – тадбирлари тўғрисида”ги Фармонида суд раислари томонидан ҳар чоракда судлар фаолияти тўғрисида жамоатчилик ва оммавий ахборот воситалари иштирокида брифинглар ўтказиш вазифаси белгиланган. Мазкур Фармон талабларидан келиб чиқиб, ўтказилган брифингда жорий йилнинг биринчи чораги давомида одил судловни амалга ошириш, фуқаролар ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш борасида судлар томонидан амалга оширилган ишлар ҳақида батафсил маълумот берилди. Бунда вилоят суди тузилмасидан келиб чиққан ҳолда ҳар бир судлов ҳайъатининг фаолиятига алоҳида тўхталиб ўтилди. Жумладан, вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати ва фуқаролик ишлари бўйича туманлараро судлари томонидан ҳисобот даврида жами 10 минг 102 та фуқаролик ишлари кўриб тамомланган бўлиб, ишлар сони ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 820 тага ёки, 7,1 фоизга кўпайган.

Ёки бўлмаса жиноят ишлари бўйича туман (шаҳар) судлари томонидан жорий йилнинг 1 чораги давомида биринчи инстанцияда жами 2 минг 410 нафар шахсга нисбатан 1минг 882 та жиноят иши кўриб тамомланган бўлиб, ўтган йилнинг шу даврига нисбатан кўрилган ишлар сони 10 тага ёки 0,5 фоизга ортган бўлса, шахслар сони эса 3,6 фоизга камайган.

Вилоят судининг иқтисодий ишлар бўйича судлов ҳайъати биринчи инстанцияси ва вилоятнинг туманлараро иқтисодий судларига 2024 йилнинг бошига 1минг 295 таиш 2023 йилдан қолдиқ бўлиб ўтган ва ўтган уч ойи давомида 9 минг 749 тадаъво ариза (ариза)лар келиб тушган. Мазкур келиб тушган ишлардан 217 таси қайтарилган,23 тасини қабул қилиш рад этилган,24 таситегишлилик бўйича бошқа судга юборилган, 10минг 780 тасииш юритишга қабул қилинган.

Брифингда вилоят маъмурий суди раиси ўринбосари томонидан жорий йилнинг ўтган уч ойи мобайнида амалга оширилган ишлар тўғрисида ҳам ахборот берилди.

Якунда оммавий ахборот воситалари ходимларини қизиқтирган саволларга жавоблар қайтарилди.

15Apr Мақолалар

Иқтисодий судларда ишларни соддалаштирилган тартибда кўриш чиндан ҳам соддами?

Маълумки, Президентимиз Ш.Мирзиёев томонидан Ўзбекистоннинг халқаро рейтинглардаги ўрнини сезиларли равишда яхшилаш борасида берилган вазифаларнинг ижросини таъминлаш юзасидан қонунчиликка ўзгартиш ва қўшимчалар киритилган эди.

Хусусан, “Мамлакатда ишбилармонлик муҳитини яхшилаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар қабул қилинганлиги муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги 2019 йил 20 мартдаги ЎРҚ-531-сон Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Иқтисодий процессуал кодекси “Соддалаштирилган тартибда иш юритиш” деб номланувчи 23¹-боб билан тўлдирилган эди.

Кодексга киритилган ушбу бобда соддалаштирилган тартибда кўриб чиқиладиган ишларни аниқлаш мезонлари, уни кўриб чиқиш тартиби, муддати ва ўзига хос жиҳатлари, ушбу тартибда кўриб чиқиш мумкин бўлмаган ишлар тоифаси белгиланди.

Жумладан, агар даъвонинг баҳоси юридик шахсларга нисбатан – базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма бараваридан, якка тартибдаги тадбиркорларга нисбатан эса – беш бараваридан ошмаса, даъво аризалари бўйича ишлар соддалаштирилган иш юритиш тартибида кўриб чиқилиши лозимлиги назарда тутилди.

Даъво суммаси кам бўлган низоларни соддалаштирилган тартибда ҳал қилиш бир қатор МДҲ давлатлари (Россия Федерацияси, Украина, Қозоғистон ва бошқалар) қонунчилигида ҳам мавжуд.

Иқтисодий суд ишларини юритиш тизимига соддалаштирилган тартибни киритиш даъво суммаси кам бўлган низолар бўйича ишларни тезкорлик билан кўриб чиқиш ва суд ҳужжати ижросини тезкор таъминлаш имконини берди, бундай ишларнинг кўриб чиқиш жараёни соддалаштирилди, бу эса ўз навбатида Жаҳон банки ва Халқаро молия корпорациясининг “Бизнес юритиш” йиллик ҳисоботида Ўзбекистон Республикасининг кўрсаткичларини янада кўтаришга хизмат қилди.

Шуни алоҳида қайд этиш жоизки, иқтисодий судлар томонидан соддалаштирилган тартибда кўриладиган ишлар сони йилдан-йилга ўсиб бормоқда. Агар 2021 йилда соддалаштирилган тартибда 9 120 та иш кўрилган бўлса, 2022 йилда 12 697 та, 2023 йилда эса 15 992 та иш айнан шундай тартибда кўрилган.

Соддалаштирилган тартибда кўрилаётган ишлар сонининг ўсиши асосан олди-сотди, маҳсулот етказиб бериш, контрактация, ижара, суғурта ва қарз шартномаларидан келиб чиқадиган низоларда кузатилмоқда.

Соддалаштирилган иш юритиш тартибининг афзалликлари ҳақида айрим маълумотларни келтириб ўтиш фойдадан ҳоли бўлмайди.

Аксарият ҳолларда даъво суммаси кам бўлган ишлар қоида тариқасида бир ёки иккита суд мажлисида кўриб ҳал қилинади, лекин судьялар узоқ вақт сарфланадиган барча процессуал тартибларга амалга қилишга мажбур эдилар.

Соддалаштирилган иш юритиш тартибидаги иш тезкорлик билан ва қисқа муддатда, яъни даъво аризасини иш юритишга қабул қилиш ва иш қўзғатиш ҳақида ажрим чиқарилган кундан эътиборан йигирма кундан ошмаган муддатда судья томонидан якка тартибда кўриб чиқилади, ишни кўриб чиқиш муддати узайтирилишига йўл қўйилмайди.

Шунингдек, суд соддалаштирилган иш юритиш тартибидаги ишни суд муҳокамасини ўтказмасдан, тарафларни чақиртирмасдан ва уларнинг тушунтиришларини эшитмасдан кўриб чиқади, яъни тарафлар қимматли вақтларини сарфлаб судга келиб ўтирмайдилар.

Яна бир муҳим ва тадбиркорлик субъектларига қулай томони соддалаштирилган иш юритиш тартибида кўриб чиқилган иш бўйича ҳал қилув қарори, ўн кун ўтгач қонуний кучга киради, бу эса суд ҳужжати ижросини тезкор таъминлаш имконини беради.

Иқтисодий процессул қонунчиликда соддалаштирилган тартибда ишларни кўришни янада такомиллаштирилиши одил судлов фаолиятининг сифат ва самарадорлигини оширишга, судда ишларни кўришда тезкорликка ва процессуал муддатларнинг тежалишига хизмат қилади, шу билан бирга  фуқароларимиз ва тадбиркорлик субъектларига қулайликлар яратиш, уларни узоқ муддат давомида суд идораларидаги сарсонгарчилигини олдини олиш, низоларни қисқа муддатда ўз ечимини топишга эришиш замин яратади.

              Сарвар Солиев

Зангиота туманлараро

 иқтисодий судининг раиси

1Apr Янгиликлар

Сайёр қабул Бекобод шаҳридаги маҳаллада ўтказилди

Бекобод шаҳридаги “Обод турмуш” маҳалла фукаролар йиғинида Тошкент вилоят суди раиси ўринбосари, фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси О.Исмаилов ҳамда фуқаролик ишлари бўйича Бекобод туманлараро суди раис ва масъуллари иштирокида аҳоли билан сайёр учрашув ўтказилди. Учрашувда ҳуқуқий низоларни бартараф этиш, жиноятчиликка қарши кураш, оилавий ажримларнинг олдини олиш, оилавий зўравонлик, тазйиқ ўтказиш ҳолатларига чек қўйиш каби масалалар хусусида сўз борди. Унда сўз олганлар ишитрокчиларга бугунги кунда долзарб бўлган оилавий ҳуқуқий муносабатларга оид ишлар, яъни никоҳдан ажратиш, бола таъминоти учун алимент ундириш, алимент миқдорини камайтириш, боланинг яшаш жойи ёки бола билан кўришиш тартибини белгилаш, ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиш, оталикни белгилаш каби мавзуларда тушунтириш беришди.

Бу борада айрим таҳлилларга ҳам тўхталиб ўтилди. Хусусан, вилоят суди фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати раисининг таъкидлашича, вилоятда 2023 йилда кўрилган ишлар бўйича жиноят содир этган шахсларнинг айримлари муқаддам судланган бўлса, айримлари ижтимоий фойдали меҳнат билан шуғулланмаган.

Фуқаролик ишлари бўйича Бекобод туманлараро суди раиси Ғ.Воҳидовнинг таъкидлашича, 2023 йилда туманлараро суди томонидан жами 2 минг 727 та фуқаролик иши кўриб тамомланган, 2 минг 38 та ариза бўйича суд буйруқлари чиқарилган. Суд буйруқлари асосан алимент ундириш, солиқ, бошқа мажбурий тўловлар газ, сув, электр таъминоти ва қарздор томонидан тан олинган талаблар юзасидан қарздорликларни ундириш ҳақида чиқарилган.

Шунингдек, туманлараро судида кўриб тамомланган 2 минг 727 та фуқаролик ишининг 2 минг 361таси бўйича ҳал қилув қарорлари чиқарилиб, шундан 2минг 39 таси бўйича даъво талаблари каноатлантирилган, 322 таси бўйича даъво талабини каноатлантириш рад килиниб, 31 та фукаролик иши бўйича иш юритиш тугатилган.

Учрашув давомида суд раислари ва Бекобод шаҳар халқ кабулхонаси мудири томонидан фукароларни қийнаб келаётган муаммоли масалалари юзасидан индивидуал суҳбат ҳам ўтказилиб, уларни қийнаётган саволлар бўйича ҳуқуқий тушунтиришлар берилди.

28Mar Янгиликлар

Суд ходимлари учун семинар

Тошкент вилоят судининг мажлислар залида вилоят суди ҳамда туманлараро, туман (шаҳар) судлари суд аппарати ходимлари учун семинар машғулоти ташкил этилди.

Унда Олий суд Раёсатининг 2024 йил 29 февралдаги тегишли қарори билан тасдиқланган “Қорақалпоғистон Республикаси суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларида иш юритиш тартиби тўғрисида”ги Йўриқноманинг мазмун-моҳияти, “Жиноят ишлари бўйича туман, шаҳар судларида иш юритиш тартиби тўғрисида”ги Йўриқноманинг мазмун-моҳияти, “Фуқаролик ишлари бўйича туманлараро, туман, шаҳар судларида иш юритиш тартиби тўғрисида”ги Йўриқноманинг мазмун-моҳияти, “Туманлараро, туман, шаҳар иқтисодий судларида иш юритиш тартиби тўғрисида”ги Йўриқноманинг аҳамияти, шунингдек Олий суд Раёсатининг тегишли қарори билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раёсатининг айрим қарорларига киритилаётган ўзгартириш ва қўшимчалар”нинг мазмуни ҳақида ходимларга зарур тушунтиришлар берилди.

Сўзга чиққан масъуллар иштирокчиларга ўз йўналишлари бўйича иш юритиш тартиблари, йўриқноманинг аҳамияти ҳақида уларни қизиқтирган кўплаб саволларга жавоблар ҳам қайтаришди.

 Якунда раислик қилувчи томонидан семинар иштирокчиларига жорий йилнинг 1 апрель кунидан бошлаб суд девонхоналари ва архивида иш юритишни янги таҳрирда қабул қилинган йўриқномалар асосида ташкил этиш, иш фаолияти давомида одоб-ахлоқ қоидалари ҳамда меҳнат ва ижро интизомига қатъий риоя қилишлари лозимлиги таъкидлаб ўтилди.

27Mar Мақолалар

Барча ислоҳотлар инсон қадри ва манфаатига хизмат қилади

Мамлакатимизда инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва уларга риоя қилишни таъминлаш масалалари давлат сиёсатининг устувор йўналишларидан бири ҳисобланади. Давлатимиз томонидан инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини таъминлаш масаласи халқимиз учун фаровон ва муносиб турмуш шароитини яратиб беришга қаратилган кенг кўламли демократик ислоҳотларнинг бош мезонидир.

Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфаатларини ишончли таъминлаш демократик янгиланишларнинг устувор йуналишларидан ҳисобланади. Бу жараёнда давлат ва хўжалик бошқаруви органлари, суд-ҳуқуқ идоралари, шунингдек, мансабдор шахслар – давлат амалдорлари фаолияти устидан парламент назоратини кучайтириш орқали инсон ҳуқуқларининг таъминланишига эришиш мумкин.

Ҳар қандай ҳуқуқий давлатда қонун ижодкорлиги фаолияти инсон ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини кафолатловчи энг муҳим қоидаларга асосланади. Ушбу талаб миллий қонунчиликни инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро ҳуқуқнинг умумэътироф этилган нормалари ва принципларига мувофиқлаштирилиш орқали таъминланади.

“Аввал – инсон, кейин – жамият ва давлат деган ғояни Конституция ва қонунларимизга ҳам, кундалик ҳаётимизга ҳам чуқур сингдиришимиз керак. Ҳозирги кундаги жиддий синовлар ва башорат қилиб бўлмайдиган хавф-хатарларни енгиб ўтишга қодир бўлган миллий давлатчилигимиз асосларини мустаҳкамлашимиз зарур.”

“Инсон қадри учун” ғоясидан келиб чиқадиган, ислоҳотларимизнинг бош тамойили бўлган “Инсон-жамият-давлат” ёндашувини Конституциямиз мазмун – моҳиятига чуқур сингдирсак, у ҳаётимизнинг бош қадриятига айланади. Бу демакки, амалга ошираётган барча ислоҳотларимиз марказида инсон қадрини улуғлашга қаратилган эзгу ғоя мужассам бўлмоғи лозим.

Шунинг учун ҳам, бугунги кунда жаҳон миқёсида инсон ҳуқуқ ва эркинликларига, ушбу тушунчалар билан боғлиқ рейтинг ва стандартларга биринчи даражали аҳамият берилмоқда.

Инсон-давлат ва жамият учун мақсадга эришиш воситаси эмас, аксинча, ана шу мақсаднинг бош мазмуни ва манбаи ҳамда энг олий қадрият бўлиши лозим. Биз барпо этаётган Янги Ўзбекистон учун инсон қадри ва ҳалқ манфаати ҳамма нарсадан устундир.

Давлатимиз раҳбари таъкидлаганидек, «Инсон қадри учун» деган тамойил барча ислоҳотларимизнинг асосини ташкил этмоқда. “Инсон – жамият – давлат” деган янги тизим асосида Ўзбекистон олдинга қараб интилмоқда.

Жумладан, инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикасининг Миллий стратегияси доирасида шахсий, сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқларни таъминлаш борасида мақсадли чоралар амалга оширилмоқда.

Бу борада амалга оширилган ислоҳотларни таҳлил қилар эканмиз, энг аввало, шуни қайд этиш лозимки, инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро стандартлар миллий қонунчиликка ва ҳуқуқни қўллаш амалиётига тизимли ҳамда босқичма-босқич имплементация қилинмоқда. Бугунги кунда Ўзбекистон томонидан ратификация қилинган 80 дан ортиқ инсон ҳуқуқ ва эркинликлари соҳасидаги халқаро ҳужжатлар нормалари, шу жумладан БМТнинг 7 та асосий шартномалари ва 4 факультатив протоколлари қоидалари  миллий қонунчиликда ўз аксини топмоқда.

Инсон ҳуқуқлари бўйича асосий халқаро шартномаларга қўшилиш инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилишнинг самарали миллий тизимини яратишга хизмат қилди. Хусусан, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш соҳасини тартибга солишга қаратилган 12 та Конституцион қонунлар, 18 та кодекслар ва 700 дан ортиқ қонунлар қабул қилинди.

Янги таҳрирдаги Конституцияда Ўзбекистон “ҳуқуқий давлат” деган тамойил ҳам қатъий қилиб белгиланиб, инсон ҳуқуқ ва эркинликлари борасидаги нормалар 3 бараварга кўпайтирилди. Инсон шаъни ва қадр-қиммати дахлсизлиги, ҳеч нарса уларни камситиш учун асос бўлиши мумкин эмаслиги назарда тутилган. Хусусан, унда инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш – давлатнинг олий мажбурияти этиб белгиланди. Инсон ва давлат органлари ўртасидаги юзага келадиган ноаниқликлар инсон фойдасига талқин қилиниши, ҳуқуқий таъсир чоралари қонуний мақсадга эришиш учун етарли ва мутаносиб бўлиши кераклиги белгиланди. Ушбу қоидалар инсон ҳуқуқлари устуворлигини таъминлайди, давлат идораларининг ўз вазифаларини инсон ҳуқуқларига риоя қилган ҳолда амалга оширишда масъулиятини оширади ҳамда инсонга меъёридан ортиқ ҳуқуқий таъсир чоралари қўлланилишининг олдини олади. Шунингдек, Конституцияда инсоннинг шахсий ҳуқуқлари ва эркинликлари кафолати энг илғор халқаро стандартларга мувофиқ кучайтирилди. Жумладан, шахсни суднинг қарорисиз 48 соатдан ортиқ муддат ушлаб туриш мумкин эмаслиги, одамларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини чеклаш билан боғлиқ барча ҳаракатларга фақат суд қарори асосида йўл қўйилиши, айбланувчи ва судланувчиларнинг “сукут сақлаш” ҳуқуқи мустаҳкамланди. “Инсон қадри учун” тамойили Конституцияда, қонунларимизда ва давлат идоралари фаолиятида бош мезон бўлиши шартлиги белгилаб қўйилди.

Хулоса сифатида шуни таъкидлаш мумкинки, Ўзбекистоннинг демократик ўзгаришларга содиқлиги, юртимизда кечаётган улкан ўзгариш ва янгиланишлар даврида аввало инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва рағбатлантириш бирламчи вазифа саналади. Соҳада амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар инсонлар ҳаётини, дунёқарашини ҳамда турмуш тарзини ўзгартирмоқда. Инсон қадри улуғланиб, «Давлат – инсон учун» деган эзгу ғоя ҳаётга жорий этилмоқда.

               Отабек Мирзаев

Оҳангарон туманлараро иқтисодий

суди судьяси

20Mar Янгиликлар

ЭЪЛОН (бўш иш ўрнига ишга қабул қилинади)

Вакант лавозим: Бухгалтерия бўлими бош мутахассиси

Ташкилот: Олий суд ҳузуридаги Судлар фаолиятини таъминлаш департаментининг Тошкент вилояти худудий бўлими

Ташкилот манзили: Тошкент ш. Яккасарой тумани, Ш.Руставели кўчаси 93 уй

Телефон: 71-202-08-45 (1009)

Эл. почта манзили: departament.oliy@sud.uz

Иш ҳақи: Штат жадвали бўйича

Қўшимча ҳақ: кўзда тутилган

Ставка: 0,5 ставка

Ҳужжатларни қабул қилиш: 20.03.2024 дан 01.04.2024 гача

Малакавий талаблар:

1) Ўзбекистон Республикаси фуқароси; 2) Молия-иқтисодиёт, бухгалтерия  йўналишларида олий маълумотга эга бўлиши; 3) Молия-иқтисодиёт, бухгалтерия  тизимида камида 2 йиллик иш стажига эга бўлиши, корхона ва ташкилотларнинг молия-иқтисод, бухгалтерия фаолиятини таҳлил қилиш соҳасида зарур билимларга эга бўлиши; 4) Компьютер Microsoft Office ва Excel дастурлари бўйича мукаммал билиш ва уни қўллаш кўникмасига эга бўлиши; 5) Давлат тилини мукаммал даражада билиши (хорижий тилларни яхши билиши устунлик беради); 6) Давлат органлари ва ташкилотлардан салбий сабабларга кўра ишдан бўшатилмаган бўлиши лозим. 

Лавозим мажбуриятлари:

Белгиланган лавозим йўриқномаси асосида мажбуриятларни бажариш.

Иш шароитлари:

Иш кунлари: Душанба-жума. Дам олиш кунлари: Шанба, Якшанба.                                                         Иш вақти 09:00-13:00

Қуйидаги ҳужжатлар илова қилинади:

Номзоднинг маълумотномаси (объективка) ва яқин қариндошлари тўғрисида маълумотнома;

диплом (дипломга илова)нинг нусхаси, чет элда ўқиганлиги тўғрисида дипломга эса диплом тан олинганлиги ва нострификация қилинганлигини тасдиқловчи гувоҳнома;

номзоднинг паспорти ёки унинг ўрнини босувчи ҳужжатнинг нусхаси ёҳуд идентификацияловчи ID-картаси;

охирги иш жойи бўйича тасдиқланган қоғоз шаклидаги меҳнат дафтарчасининг нусхаси ёки электрон меҳнат дафтарчасидан кўчирма;

Солиқ тўловчининг идентификация рақами;

Жисмоний шахснинг шахсий идентификация рақами;

Жамғариб бориладиган пенсия дафтарчаси; 

Ҳарбий гувоҳномаси.

Илова қилинган ҳужжатлар электрон шаклда юборилиши ҳам мумкин.